hallo, 

deze camper is van een Nederlander die een probleem had met zijn achter as ! steeds afgekeurd op de keuring en toch al moeite had gedaan om nieuwe schokdempers, lagers, remmen, banden te laten vervangen. 

via mijn blog komt hij vragen of ik er eens naar kan kijken ? graag maar even nu niet daar ik veel andere dingen bezig ben.

na enige tijd komt hij dan toch eens langst om te laten kijken naar zijn as. geen as zoals mijn die je kan open doen om te verhogen ! na enig overleg laat hij zijn camper hier staan zodat ik er uitgebreid naar kan kijken.

na het verwijderen van de wielen vat mij duidelijk op dat de as armen zeer dicht tegen de stootblokken zitten ! deze zijn er om het einde van de as te dempen bij zeer diepe putten. diagnose de as is gebroken ( uiterlijk niet direkt zichtbaar  ) 

even informeren wat de klant er van vindt en hij beslist om toch verder te zoeken naar een 2 de hands as ! 

even kareltje bellen maar die heeft deze as niet op voorraad en verteld me dat je deze moeilijk zal vinden, wel heeft hij een as van 2009 die niet zou passen maar vermits aanpassingen wel zou kunnen ? hij zelf begind er niet aan. voor keuring en veiligheid beslis ik dit niet te doen en verder te zoeken. Bij Al-ko zelf zijn ze ook niet te spreken om de as open te doen en de stalen lamellen te vervangen en raden een nieuwe as aan ! 3700 euro niet geplaatst AUB. te duur voor een camper van 27 jaar oud !

via de buurman opzoek in Polen waar er één is voor 150 euro zonder verdere uitleg ! riskant om dit te doen ...

na lang zoeken kom ik bij een firma in Schotland uit die me een zeer deftige uitleg geeft over de Al-ko assen.

er zijn 4 soorten torsie assen van Al-ko.

1 : de eerste vierkanten torsie assen tot rond 1966. deze hebben 4 fibre bussen en een vet nippel voor elke bus. Al-ko heeft geen gaten door de bussen geboord om het vet door de trailing arm pin te laten, resultaat ! deze as heeft nooit het voordeel van vet gehad in zijn leven. bijna de hele as moest worden vervangen.

2 : de as met stalen platte latten van 40 mm tot rond 1999. niet veel beter ! deze heeft één vet nippel tussen de 2 bussen die 200 mm van elkaar zitten. resultaat het vet geraakt ook niet in de bussen !

3 : de as met een stalen 50 mm kruis in plaats van latten zelfde probleem als hier boven.

4 : 3 ronde stalen baren tot rond 1999. deze hebben drie stalen ronde baren die ook met tanden zijn voorzien op het uiteinde maar ook slecht voorzien worden van vet.

een firma in Schotland www.fraserbrowneng.co.uk maakt deze assen als nieuw door ze te demonteren en de assen zelf met vloeibaar staal terug op te spuiten om ze dan van dikte te kunnen draaien, de bussen binnen in worden vervangen en de stalen veren worden vervangen, er worden 4 smeernippels geboord zodat iedere bus van vet wordt voorzien zoals het hoort !

kosten vallen wel mee rond de 1100 pond plus 70 pond verzending kosten ! 

nadeel kan de Brexit zijn die eind Oktober 2019 zal ingaan ? 

om de as te verwijderen beginnen we met goed opblokken van de camper en niet onder de as ! chassis balk is het beste.

we beginnen met deze 2 kleine pinnetjes te verwijderen ! ( niet iedereen heeft dit ) met een sleuteltje 10 mm gewoon er uit draaien.

vervolgens gaan we dit dopje met een schroeven draaier en een hamer er af tikken ( steeds iets rond draaien ) 

nu zien we waar de roulementen  ( lagers ) zitten met een grote moer er voor, deze draaien we er ook af ( staat niet zo vast )

als we nu het gedeelte waar de bouten indraaien van de wielen nemen kunnen we dit er mooi aftrekken met de roulementen ( lagers ) en al er nog mooi in. soms moet eerst de grote rondel er af genomen worden met een kleine schroeven draaier.

nu moet de schokdemper los gevezen worden, er zit geen spanning op ! dus geen gevaar voor wegspringen of zo, wel best eerst onderaan los doen en als je de bout er uit krijgt hoeft de bovenste niet los gemaakt te worden ! meestal wel omdat de as te ver naar beneden gezakt is dat de onderste er niet uit kan.

de remleiding losmaken met 2 sleutels ! een 13 mm langst de rubber leidings kant en een 10 mm langst de stalen leidings kant, de stalen leiding draaid in de rubberen, dus die lossen. opgelet voor de remolie best is er een plastiek darmpje over te schuiven dat je naar boven kan binden zodat de olie er in blijft ! rem olie is zeker niet goed voor carrosserie onderdelen. 

nogmaals de remleiding met de rubber leiding dat naar het wiel gaat. als de leiding los is zit er een klips op die de leidingen op het chassis houd, gewoon met een tang lostrekken.

nu de 4 bouten losdraaien die wel vast kunnen staan ! als ze er alle vier uit zijn komt de steekas met de remmen er van zelf af gevallen. de steekas leggen we droog binnen met de roulementen ( lagers ) enzo maar de remmen die nog vast hangen aan de handrem steek ik in een plastiek zak en leg ze onder de camper, geen gefrul met de handrem en later gewoon terug plaatsen en klaar. opgelet dat er geen remolie op kan komen want dan zijn u remvoeringen zo goed als stuk ( zuigt de olie op en remmen zijn verzadigt )

zo zou nu de toestand moeten zijn ? wat we nog zien is de as met zijn swing arm ( waar de wielen aan komen en al wat we juist verwijderd hebben ) 

de swing arm met de plaat waar de as is mee vast gevezen aan het chassis ( 6 bouten per kant ) deze staan stevig vast en meestal breken deze bij het lossen ook al spuit je ze goed in met kruip olie. geen probleem dit zijn bouten die makkelijk verkrijgbaar zijn in iedere doe het zelf, wel met moeren die een plastiek randje hebben om te voorkomen dat ze loskomen ! 

bij sommige campers zit er langst één kant nog een ijzer bruggetje aan vast waar een stang aan hangt ? gewoon onderaan losdraaien dit is zoals bij een vrachtwagen om te weten wanneer de camper geladen is gaat hij iets beter remmen ( simpel uitgelegd ) de boutjes breken meestal ook maar zijn simpel boutjes van 10 mm dus overal verkrijgbaar. het stangetje is te verwijderen met een klemmetje dat er over gaat. in het midden van de as kan nog een stang zitten die naar het chassis gaat om te voorkomen dat de as zou kantelen ? gewoon door slijpen daar die nooit los komen en vervangen met een nieuwe draadstang van 10 mm, deze kan je zo lang maken als je zelf wil en is makkelijker dan te klooien om ze los te krijgen.

bij het los maken van de bouten waar de as mee vast hangt aan het chassis leg je langst 2 kanten balkjes of iets waar de as op kan vallen want vast houden is zeker geen optie ! deze as weegt wel wat !! 

voila onze as is er van onder ! nu opsturen of de nieuwe er onder hangen, prijs 3700 euro !!! ( voor een nieuwe ) zonder werk uren hé. in het midden ziet u de stang die naar het chassis loopt en kan vervangen worden door een draadstang. ( heeft niet iedereen ! ) 

voor zei die toch verder willen gaan ? op de as zit aan de swing arm een bout met een bout in ( tork ) deze moet je los maken wat al moeilijk is op zich ! maar deze zitten tot op je stalen vering binnen in. dan is het voor mij gestopt want dan wordt het zwaar werken !! je moet de swing armen er uit kunnen trekken ( persen ) en als dat u lukt moet je de bussen er nog uit krijgen die er al jaren zitten in geroest en vol oud vet ! in de fabriek worden die er uit geprest en ook terug er in ! vergeet u smeernippels niet te verwijderen want die zitten net tot op de bussen ? moest het lukken wil ik het graag horen hoe je het gedaan hebt . voor de rest van ons normale stervelingen veel succes.

hé goed nieuws aangekomen ! een mailtje van Schotland met een reeks foto's van de as uit elkaar te halen en wat er vernieuwd is.

hier zijn de oude armen ( waar de remmen en zo aanhangen + de wielen ) je ziet duidelijk dat ze stuk zijn en stukken er uit door het jaren vast zitten en toch proberen in de bussen te bewegen. roest maar helaas geen vet !

de binnen as die bij de swing arm met een pres uit de buiten as wordt getrokken met de bussen er nog mee rond. op het einde is er iets van vet te zien op de bussen ( koper gedeelte ) 

als je nu in de buiten as kijkt zie je de stalen bladen zitten die ook nog verwijderd zullen worden.

foto langst de andere kant genomen zodat je ziet dat de swing arm vast gelast is op de pres om zo te verwijderen.

de stalen veren deels er uit getrokken. deze hangen wel vol vet omdat het niet in de bussen is gespoten waar het hoort maar gewoon in de buiten as en zo op de veren komt !

de stalen veren worden er uit gehaald waar er enkele van op de kop gebroken waren ( stukken er af door de swing arm die er steeds op wringt )

de oude swing arm die proper gestoomd is laat duidelijk zijn sporen zijn waar het fout zit ! groeven en krassen.

de twee nieuwe swing armen met assen die mooi gedraaid zijn om de juiste dikte te hebben. de oude waren 80.6 mm in plaats van 80 mm, daarom werden er nieuwe gemaakt die niet uitgesleten zijn. ook de swing arm is vernieuwd omdat de oude iets getorst was door jaren zware krachten te doorstaan. als je zo iets doet doe je het beter goed ?

de completen as gedemonteerd waar we de stukken staal van de veren zien liggen die er terug aan worden gelast ( en staal las je niet zomaar even maar vereist een speciale behandeling ) 

de 2 oude swing armen.

en de buiten as die door geslepen is ( in het midden van de buiten as zit en versmalling om de veren op te spannen zodat ze torsen als je de swing arm wil bewegen en dus veren )

de oude buiten as die een nieuw stuk krijgt omdat deze kant te veel was afgesleten.

deze moet wel echt recht zijn ! 

de dikke plaat in het midden van de as is er opgelast zodat de kop platen waar de as mee onder de camper komt te hangen precies gelijk zijn en niet iets verschillen.

de stalen veren ( torsie ) die opgelast zijn worden op lengte gemaakt en terug gedemonteerd.

er zouden ook 4 smeernippels zijn voorzien ipv 2 om de bussen goed te smeren zodat de ruiten en deuren van de camper allang op de grond liggen als de as nog steeds goed is !

de nieuwe bussen die er worden in geprest 

de nieuwe bussen mooi op hun plaats en klaar voor jaren te rijden met vering.

na goed ingelicht te zijn van Fraser Brown Engineering met de nodige foto's en brieven wil ik hen toch bedanken voor het mooi staaltje vakwerk dat geleverd is. voor de prijs kan je het hier of in Nederland niet laten doen ? 

prijs : 1.100 pond sterling voor de as herstelling + 144 pond sterling voor de verzending + 20 % BTW / 248.80 pond = 1492.80 pond sterling, in euro momenteel met deze koers is dat 1782.50 euro ! 

redelijke prijs maar als je hier rond hoort kom je snel op 2700 euro tot over de 3000 euro uit ! 

bedankt Fraser voor alles van foto's tot de uitnodiging om eens langst te komen, wat we zeker gaan doen als we nogmaals Schotland doen.